Bugün 9 Mayıs 2023, insanlığın faşizme karşı kazandığı zaferin 78. yıldönümü. 1941’de Nazi-faşist Almanya’nın saldırısına uğrayan Sovyetler Birliği işgalci sürüleri ülkesinden kovmuş, Berlin’e kadar kovaladığı Alman ordusunu 9 Mayıs 1945’te kayıtsız şartsız teslim almıştı.
Devrim dönemi
Faşizme Karşı Zafer Günü olarak kutladığımız 9 Mayıs 1945, insanlık tarihinin en büyük kazanımlarının yolunu açtı. 15 sosyalist cumhuriyetin birliğinden oluşan Sovyetler Birliği topraklarının yanı sıra Avrupa boydan boya faşizmin pençesinden kurtuldu. Sovyetler Birliği yakıp yıkılan ülkesini yeniden ayağa kaldırırken Doğu ve Orta Avrupa’da Bulgaristan, Romanya, Macaristan, Yugoslavya, Arnavutluk, Polonya, Çekoslovakya ve Doğu Almanya kapitalist emperyalist sistemin dışına çıkıp sosyalizme yöneldi.
Asya'da Kuzey Vietnam, Çin ve Kuzey Kore’nin de sosyalist sisteme geçmesiyle dünya dengesi halkların yararına köklü biçimde değişti, emperyalist devletlerin sömürge imparatorluklarını sürdürmeleri imkânsızlaştı. Ulusal kurtuluş hareketlerinin ateşi dünyanın her köşesini sardı. Asya ve Afrika ülkelerinin çoğu bağımsız oldu. Hindistan, Endonezya, Birmanya, Afganistan, Güney Yemen, Mısır, Cezayir, Suriye, Irak, Libya, Gine, Mozambik, Angola gibi ülkeler bağlantısızlığı seçti.
1959’da Küba devrimi sosyalizmi Amerika kıtasına taşıdı. 1975’te Güney Vietnam uzun bir savaştan sonra Amerikan işgaline son verdi ve sosyalist Kuzey Vietnam’la birleşti. Laos ve Kamboçya da sosyalizme yöneldi. 9 Mayıs 1945’te başlayan bu devrimci dönem Nikaragua’da Sandinist devrimin iktidara geldiği 19 Temmuz 1979’a kadar sürdü.
Karşıdevrim dönemi
Ulusal kurtuluş devrimlerinin ve sosyalizmin böylesine yayılmasından ve güçlenmesinden korkan üçlü emperyalist blok (ABD, Avrupa ve Japonya) 1970’lerin sonlarında yeryüzünden devrimin izlerini silmek, dünyayı 1917 Ekim Devrimi öncesine döndürmek için ABD yönetiminde toplu saldırıya geçti.
Amaçları, sosyalizmin, bağımsızlığın, cumhuriyetin, laikliğin, demokrasinin, toplumsal ilerlemenin ideolojik, politik, ekonomik, kültürel bütün kazanımlarını iptal etmekti. Kendi ülkelerinden başlayarak her ülkeye neoliberalizmi dayattılar. Özelleştirme vurgunculuğuyla halkın refahını yok ederken bağımsız ekonomileri çökerttiler. Antikomünizmi, ırkçılığı ve şovenizmi körüklediler. Dinci gericiliği ve faşizmi sistemli olarak destekleyip ortaçağ zebanilerini bütün dünyaya saldılar.
Emperyalist blok bu yolda büyük başarı kazandı. Sosyalist ve bağımsız ülke yönetici kadrolarının çoğu neoliberalizmi benimsedi. Neoliberal vurgunculuğun emekçileri hızla yoksullaştıran politikalarına tepki duyan halklar ise etnik ve dinsel çatışmaların kucağında birbirlerinin kurdu durumuna düştü.
Doğu ve Orta Avrupa ülkeleri ile Sovyetler Birliği 1989-1991 karşıdevrimleriyle emperyalizmin ve kapitalizmin eline geçti. Doğu Almanya Batı Almanya tarafından yutuldu. Yugoslavya 7 parçaya, Sovyetler Birliği 15 parçaya, Çekoslovakya iki parçaya bölündü. Hepsi eskiden faşizmin yenilgisini, bağımsızlığı ve sosyalizmi yaşamış Çekya, Macaristan, Polonya, Bulgaristan, Estonya, Litvanya, Letonya, Romanya, Slovakya, Slovenya, Arnavutluk, Hırvatistan, Karadağ, Makedonya yeni sömürgeleşti ve emperyalizmin savaş makinesi NATO’nun üyesi oldu.
Emperyalist blok bağımsız ve bağlantısız Irak’a 1990’da savaş açtı ve ülkeyi fiilen etnik temelde böldü. Bağımsız Afganistan’ın ulusal devrimci hükûmetini 1992’de siyasal İslamcılar eliyle yıktı. 2001’de Afganistan’ı, 2003’te Irak’ı işgal etti. İşgale karşı direnişi çökertmek, ülkeyi din ve mezhep temelinde de bölmek için iç savaşı kışkırttı. Türkiye ve Pakistan’ı siyasal dinciliğe mahkûm etti. 2011’de Irak’tan askerlerini çekmek zorunda kalınca El Kaide, IŞİD çetelerini Irak’ın üzerine sürdü ve onlarla mücadele bahanesiyle ülkeye müdahalesini sürdürdü. 2011’de Libya’yı işgal etti. Suriye’ye karşı dinci ve etnik çeteleri, işbirlikçi komşu devletleri kullanarak istila savaşı başlattı, orada hâlâ asker bulunduruyor. Sudan’ı 2011’de ikiye böldü. 2014’te Ukrayna’da faşist darbe düzenledi. Darbeci hükûmetin Doğu Ukrayna halkına karşı savaş başlatmasını örgütledi. Ukrayna’yı NATO’ya üye yapmak ve Rusya’ya karşı sağlam bir üsse çevirmek için harekete geçti. 2015’te Suudi Arabistan aracılığıyla Yemen’de iç savaş başlattı.
İptalin iptali
Emperyalist blok karşıdevrimleri örgütleyerek elde ettiği tarihsel geriye dönüşü kalıcılaştırmak, işçi sınıfının, şehir ve köy emekçilerinin, ezilen dünya halklarının emperyalizme, faşizme, ortaçağ kalıntılarına ve kapitalizme karşı bütün zaferlerini tarihten ve belleklerden silmek istiyor.
Fakat ne yapsa boşuna. Kapitalizme döndürdüğü Rusya yeni sömürge olmayı kabul etmedi. Çin bağımsızlığından vazgeçmedi. Küba devrimden yüz çevirmedi. Belarus saldırılara direndi. İran ambargolara ve saldırılara baş eğmedi. Venezüella ve Bolivya çökmedi.
Emperyalist blok 2016’da Türkiye’yi tek vuruşta ele geçirmek için düzenlediği dinci darbeyi eline yüzüne bulaştırdı. 2021’de Afganistan’dan çekilmek zorunda kaldı. 2022’de Kazakistan’da düzenlediği komplonun yıkılmasını engelleyemedi.
Aynı yıl, Rusya, kendisine yönelik NATO kuşatmasının Ukrayna’yı da kapsayacak şekilde genişlemesine karşı silaha sarılmaya cesaret etti. Çin Rusya’yla yakınlaşıyor, bu yakınlaşmaya karşı çıkan emperyalistlerin dayatmalarına kulak asmıyor. Emperyalizmin Tayvan üzerinden kurduğu komploları kabul etmiyor ve savunmasını güçlendiriyor.
Irak yavaş yavaş toparlanıyor. Suriye yıkılmadı, adım adım zafere yürüyor. Suudi Arabistan Yemen’de ateşkese razı oldu. Emperyalizmin emriyle Suriye’yi Arap Birliğinden atan işbirlikçi ülkeler dün Suriye’yi Arap Birliğindeki meşru yerini alması için davet ettiler. Pakistan, Hindistan, Brezilya, Mısır ve hatta Suudi Arabistan emperyalizmin planlarına sığmıyor. Türkiye istibdada son vermek için hamle yapıyor.
Emperyalizm ile halklar arasındaki kıran kırana çatışmada artık denge yavaş yavaş halklardan yana dönüyor. Yeniden devrimler dönemi adım adım kendini duyuruyor. Emperyalist blokun devrimi iptal girişimi gözlerimizin önünde iptal ediliyor.
Faşizme Karşı Zafer Gününün 78. yıldönümü kutlu olsun. Zafer yine bizim olacak.